محمد نصیری
بنیانگذار انجمن تخصصی فناوری اطلاعات ایران ، هکر کلاه خاکستری ، کارشناس امنیت اطلاعات و ارتباطات

سرویس چیست؟ بررسی مفهوم Service در سیستم عامل ویندوز به زبان ساده

یکی از سئوالاتی که دانشجویان در کلاسهای شبکه ممکن است با آن مواجه شوند این است که واقعا یک سرویس در سیستم عامل ویندوز به چه معناست ؟ برای پاسخ به این سئوال ابتدا باید این سئوال را از خودمان بپرسیم که واقعا چه چیزی باعث می شود ویندوز کار کند و این همه قابلیت ها و امکانات را به ما ارائه دهد ؟ در واقع مهمترین قسمت سیستم عامل که این کارها را برای ما انجام می دهد همان سرویس ها یا Services ای هستند که در ویندوز تعبیه شده اند.

دوره های شبکه، برنامه نویسی، مجازی سازی، امنیت، نفوذ و ... با برترین های ایران

با استفاده از سرویس ها ویندوز می تواند ارتباطات شبکه ای شما را مدیریت کند ، با استفاده از سرویس ها ویندوز می تواند برای شما موسیقی پخش کند و شما از اسپیکر صدا بشنوید ، با استفاده از سرویس ها است که پسوردها و نام کاربری شما در سیستم عامل باقی می ماند ، نمایش رنگ ها ، دریافت کردن آدرس ، وصل شدن به شبکه وایرلس ، حتی Copy و Paste کردن فایل ها و ... همه و همه توسط همین سرویس هایی انجام می شوند که در پس زمینه ویندوز مشغول به کار هستند. در این مقاله در انجمن تخصصی فناوری اطلاعات ایران قصد داریم به شما ماهیت اصلی سرویس های سیستم عامل ویندوز را معرفی کنیم.

Windows Service یا سرویس ویندوزی چیست ؟

سرویس هم مثل همه نرم افزارها و Application هایی که برای سیستم عامل ویندوز وجود دارند یک برنامه کامپیوتری است. مهمترین تفاوتی که بین یک سرویس و یک برنامه کاربردی وجود دارد این است که شما می توانید محیط یک برنامه را مشاهده کنید اما نمی توانید محیط سرویس را مشاهده کنید ، در واقع تمامی سرویس ها در پس زمینه یا Background سیستم عامل مشغول به فعالیت هستند و شما از اجرا شدن آنها طبیعتا مطلع نمی شوید.

در واقع سرویس ها رابط کاربری یا User Interface ندارند که شما بتوانید با آنها ارتباط برقرار کنید. سرویس ها برای ارائه خدمات هسته ای و اصلی سیستم عامل طراحی و تولید می شوند ، زمانیکه شما وارد یک وب سایت می شوید ، زمانیکه سیستم عامل از فعالیت های رخ داده بر روی سیستم عامل Log برداری می کند ، زمانیکه به یک فایل سرور متصل می شوید و یا خودتان یک فایل سرور می شوید ، زمانیکه یک پرینتر را استفاده می کنید و یا حتی یک خطا را مشاهده می کنید ، همه اینها کاری است که در واقع در پس زمینه یک سرویس در حال انجام آن است. سرویس های سیستم عامل ویندوز برگرفته ای از ماهیت Daemon در سیستم عامل Unix هستند که برنامه هایی گفته می شود که دیده نمی شوند اما برای ما کار مهمی انجام می دهند.

منظور از سرویس در سیستم عامل ویندوز چیست ؟

همه سرویس هایی که بر روی سیستم عامل ویندوز نصب می شوند برای خود شرکت مایکروسافت نیستند. برخی از Application ها و Driver ها برای خودشان سرویس هایی دارند که بصورت جداگانه بر روی سیستم عامل نصب می شود. برای مثال شما زمانیکه یک آنتی ویروس نصب می کنید ، زمانیکه یک نرم افزار امنیتی نصب می کنید ، زمانیکه یک نرم افزار Backup گیری نصب می کنید و ... بصورت خودکار این نرم افزارها سرویس خودشان را بر روی سیستم عامل نصب می کنند.

در واقع این نرم افزارها برای اجرا شدن به این سرویس ها نیاز دارند تا از مزایای آنها استفاده کنند. یکی از مهمترین مزایای استفاده از سرویس ها در سیستم عامل ها این است که آنها می توانند قبل از boot شدن کامل سیستم عامل و یا قبل از ورود به سیستم و اجرا برنامه ها اجرا شوند. اما مهمترین مزیتی که سرویس ها دارند این است که می توانند به راحتی با هسته اصلی سیستم عامل شما ارتباط برقرار کنند و با هر چیزی که در این هسته وجود دارد می توانند یکپارچه شوند. این باعث می شود که سرویس ها بتوانند درجه امنیتی و حفاظتی خوبی را در اختیار برنامه ها قرار بدهند. یکی از دیگر انواع سرویس های جانبی سیستم عامل ویندوز SSH Server است که می توان با استفاده از آن از راه دور سیستم عامل را مدیریت و نگهداری کرد.

دانستن اینکه هر کدام از سرویس ها چه کاری انجام می دهند و چه نیازی را برطرف می کنند بسیار مهم است و می تواند در بسیار از موارد باعث بالا رفتن کارایی سیستم عامل شوند. برای مثال زمانیکه شما می دانید یک سرویس در سیستم عامل شما کاری انجام نمی دهد و نیازی به استفاده از آن نیست می توانید آن را غیرفعال کنید و سرعت سیستم خودتان را بالا ببرید. برای مثال ما سرویس در سیستم عامل ویندوز داریم که برای به اشتراک گذاری اینترنت استفاده می شود و اسم آن Internet Connection Sharing است ، زمانیکه شما برای استفاده از اینترنت به یک روتر متصل می شوید قطعا دیگر نیازی به این سرویس نخواهید داشت و می توانید این سرویس را غیرفعال کنید.

برخی اوقات ممکن است شما بخواهید برای اجرا کردن سرویس ها اولویت بندی کنید و سرویس هایی که اولویت بیشتری دارند را زودتر اجرا کنید ، برای اینکار شما می توانید بگویید که فلان سرویس بعد از همه سرویس ها Start شود تا سرویس های حیاتی زودتر بتوانند کار خودشان را شروع کنند. در سیستم عامل ویندوز برای شخص من سرویس Windows Time از درجه اهمیت کمتری برخوردار است و من هم برای شروع به کار این سرویس آن را در حالت Delayed Startup قرار دادم تا بعد از اجرا شدن سرویس های حیاتی تر اجرا شود . اگر بخواهیم کل مطلب گفته شده را بصورت خلاصه بیان کنیم موارد زیر را می توانیم اشاره کنیم :

  1. سرویس ها معمولا بسته به نوع طراحی در هنگام بوت سیستم عامل اجرا می شوند
  2. شما می توانید سرویس ها را براحتی Stop و start کنید
  3. سرویس ها دارای رابط کاربری یا UI گرافیکی نیستند و ارتباط مستقیم با کاربران ندارند
  4. سرویس های در Session های مجزایی از Windows Session اجرا می شوند که معمولا Session صفر هستند
  5. Session صفر به این معناست که همه کاربران بصورت همزمان قادر به استفاده از سرویس ها هستند
  6. هر نرم افزاری می تواند بصورت جداگانه برای خودش سرویس داشته باشد
  7. سرویس ها را می توانید چرخدنده های ساعت در نظر بگیرید ، ساعت وابسته به آنها است ولی شما آنها را نمی بینید

محمد نصیری
محمد نصیری

بنیانگذار انجمن تخصصی فناوری اطلاعات ایران ، هکر کلاه خاکستری ، کارشناس امنیت اطلاعات و ارتباطات

محمد نصیری هستم ، هکر قانونمند و کارشناس امنیت سایبری ، سابقه همکاری با بیش از 50 سازمان دولتی ، خصوصی ، نظامی و انتظامی در قالب مشاور ، مدرس و مدیر پروژه ، مدرس دوره های تخصص شبکه ، امنیت ، هک و نفوذ ، در حال حاضر در ایران دیگه رسما فعالیتی غیر از مشاوره انجام نمیدم و مقیم کشور ترکیه هستم ، عاشق آموزش و تدریس هستم و به همین دلیل دوره های آموزشی که ضبط می کنم در دنیا بی نظیر هستند.

نظرات